Η 28η Οκτωβρίου, γνωστή και ως «Ημέρα του Όχι», αποτελεί μια από τις πιο εμβληματικές εθνικές εορτές της Ελλάδας. Κάθε χρόνο, οι Έλληνες τιμούν την επέτειο αυτή ως φόρο τιμής στη γενναία απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αντισταθεί στις ιταλικές δυνάμεις του Μπενίτο Μουσολίνι κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το «Όχι» που είπε η Ελλάδα συμβολίζει την αντίσταση, το θάρρος και την αποφασιστικότητα ενός λαού που δεν υποτάχθηκε στην ισχύ των ξένων δυνάμεων.
Ιστορικό Υπόβαθρο
Το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, παρουσίασε στον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ιωάννη Μεταξά, ένα τελεσίγραφο. Ο Μουσολίνι απαιτούσε από την Ελλάδα να επιτρέψει την είσοδο των ιταλικών στρατευμάτων στο ελληνικό έδαφος, χωρίς αντίσταση. Ο Ιωάννης Μεταξάς απάντησε με ένα λιτό, αλλά αποφασιστικό «Όχι». Αυτή η απάντηση οδήγησε την Ελλάδα σε πόλεμο με την Ιταλία και έθεσε τα θεμέλια για την ηρωική αντίσταση που θα ακολουθούσε στα βουνά της Αλβανίας.
Ο Ελληνοϊταλικός Πόλεμος
Μετά το τελεσίγραφο, η Ιταλία εισέβαλε στην Ελλάδα από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, πιστεύοντας πως η αντίσταση θα ήταν ελάχιστη. Ωστόσο, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις απέδειξαν το αντίθετο. Οι Έλληνες στρατιώτες πολέμησαν με θάρρος και αποφασιστικότητα, καταφέρνοντας να απωθήσουν τους Ιταλούς πίσω στην Αλβανία. Η ελληνική νίκη στο αλβανικό μέτωπο προκάλεσε έκπληξη και θαυμασμό παγκοσμίως και ενίσχυσε το ηθικό του ελεύθερου κόσμου απέναντι στις δυνάμεις του Άξονα.
Το Μήνυμα της 28ης Οκτωβρίου
Η 28η Οκτωβρίου δεν συμβολίζει μόνο την αρχή ενός πολέμου, αλλά κυρίως την πίστη των Ελλήνων στην ελευθερία και την αντίσταση απέναντι σε κάθε μορφή υποδούλωσης. Το «Όχι» του Μεταξά δεν ήταν απλώς μια πολιτική απόφαση, αλλά η φωνή ολόκληρου του ελληνικού λαού που ήταν έτοιμος να υπερασπιστεί την πατρίδα του με κάθε κόστος. Αυτό το μήνυμα της αντίστασης ενάντια στη βία και την καταπίεση παραμένει ισχυρό και επίκαιρο μέχρι σήμερα.
Εορτασμοί της 28ης Οκτωβρίου
Κάθε χρόνο, η 28η Οκτωβρίου τιμάται με εθνικές και τοπικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Οι κυριότεροι εορτασμοί περιλαμβάνουν:
- Στρατιωτικές παρελάσεις στις μεγάλες πόλεις, με τη συμμετοχή των ενόπλων δυνάμεων και μαθητών.
- Δοξολογίες στους ιερούς ναούς για την ανάπαυση των ψυχών όσων έπεσαν υπέρ της πατρίδας.
- Εκθέσεις σε μουσεία και σχολεία, αφιερωμένες στον αγώνα του ελληνικού λαού κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
- Ομιλίες σε σχολεία και δημόσιους χώρους για τη σημασία της ημέρας και τα ιστορικά γεγονότα.
Ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, που αποτελεί το κέντρο των εορταστικών εκδηλώσεων, πραγματοποιείται μεγαλοπρεπής στρατιωτική παρέλαση με την παρουσία της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της χώρας.
Η Σημασία του «Όχι» στην Ελληνική Ταυτότητα
Το «Όχι» της 28ης Οκτωβρίου έχει καταγραφεί στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων ως σύμβολο της εθνικής ανεξαρτησίας και του θάρρους. Αντιπροσωπεύει την άρνηση του ελληνικού λαού να δεχθεί την υποδούλωση και την επιβολή ξένων δυνάμεων. Αυτό το πνεύμα αντίστασης, το οποίο χαρακτηρίζει τον ελληνικό λαό από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συνεχίζει να διαμορφώνει την εθνική του ταυτότητα και τη σχέση του με την ιστορία.
Η 28η Οκτωβρίου στον Διεθνή Τύπο
Η αντίσταση της Ελλάδας κατά την 28η Οκτωβρίου 1940 προκάλεσε διεθνή εντύπωση. Πολλοί διεθνείς ηγέτες και μέσα ενημέρωσης χαιρέτισαν τον ελληνικό αγώνα και τον παρουσίασαν ως παράδειγμα προς μίμηση. Χαρακτηριστική είναι η φράση του Βρετανού πρωθυπουργού, Ουίνστον Τσώρτσιλ, που είπε: «Οι Έλληνες δεν πολεμούν σαν ήρωες, αλλά οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες», υπογραμμίζοντας την ανδρεία και την αποφασιστικότητα του ελληνικού λαού.
Συμπέρασμα
Η 28η Οκτωβρίου είναι μια ημέρα που οι Έλληνες θυμούνται με υπερηφάνεια το θάρρος και την αποφασιστικότητα των προγόνων τους. Το «Όχι» δεν ήταν απλώς μια άρνηση υποταγής, αλλά μια πράξη πατριωτισμού που ενέπνευσε γενιές. Οι εορτασμοί της ημέρας, που γίνονται σε όλη την Ελλάδα, αποτελούν μια ευκαιρία να τιμηθούν όσοι θυσιάστηκαν για την ελευθερία και να μεταφερθεί το διαχρονικό μήνυμα της αντίστασης και της ελευθερίας στις νέες γενιές.